Günümüzde, pazarlama ve E-Ticaret kavramları ayrılmaz bir ikili. Doğru pazarlama stratejisine sahip olmadan başarılı E-Ticaret yönetimi yapmak neredeyse imkansız. Durum böyle olunca “pazarlama” artık eskisinden çok daha önemli hale gelmeye başladı.
Aslında doğru bir pazarlama stratejisine sahip olmak, sanıldığı kadar zor değil. Pazarlama; büyük zaman, emek ve istikrar isteyen bir süreç fakat pazarlamanın mantığını kavradığınızda stratejilerinizin de kuvvetleneceğine eminim.
Pazarlama, temelde 4 unsurdan oluşur. Bunlar; ürün, fiyat, dağıtım ve tutundurma. Bu 4 unsur “Pazarlamanın 4P’si”, “Pazarlama Bileşenleri” veya “Pazarlama Karması” olarak adlandırılır. Pazarlama karması kısaca, varlığı 1960’lı yıllara dayanan ve pazarlama sürecini kolaylaştıran bir modeldir.
Pazarlama Karması Tarihi
Pazarlama kavramının hayatımıza girişinin ne kadar eskilere dayandığını göz önünde bulundurduğumuzda “Pazarlama Karması” kavramının da hayatımızda çok eskilerden beri var olduğunu görüyoruz.
“Pazarlama Karması” diğer bir adıyla “Pazarlamanın 4P’si” kavramı; Culliton’un 1948 yılında yayınlanan “The Management of Marketing Costs” adlı kitabında geçen “Üreticilerin Pazarlama Maliyetleri” ile ilgili çalışmasından geliştirilmiştir.
Pazarlama karması kavramının bir pazarlama modeli olarak kavramsallaştırılması, E. Jerome McCarthy tarafından yapılmıştır.
Pazarlamanın 4P’si Elemanları Nelerdir?
Pazarlamanın 4P’si kavramı; pazarlamanın temelini oluşturan 4 İngilizce kelimenin baş harflerinden gelmektedir. Bunlar; product (ürün), price (fiyat), place (dağıtım), promotion (tutundurma).
Şimdi bu kavramlara daha yakından bakalım.
Ürün (Product)
Ürün; insanların ihtiyaçlarını karşılamak bazen de ihtiyaç yaratmak için üretilen ve sunulan şeylerdir.
Pazarlamanın en temelini 2 şey oluşturur. Bunlar; ürün ve hizmet. Pazarlama yapabilmek için pazarlayacağınız bir ürün olması gerekir. Dolayısıyla pazarlamanın en temel taşını ürün oluşturur.
Pazarlamanın temelini oluşturan ürün kavramı; ürünün şekli, rengi, boyutu, tadı, kokusu, ambalajı hatta pazardaki konumu gibi pek çok faktörü kapsar.
Pazarlama süreci, ürün üretildikten sonra değil, ürün henüz üretilmemişken başlar. Yani pazarlamanın temelini oluşturan “ürün” üretilmeden önce pazar araştırması yapılması gerekir.
Detaylı bir pazar araştırması sayesinde, üretilmek istenen ürünün piyasadaki benzerleri incelenir. Onların eksik ve güçlü yönleri araştırılır. Hedef kitlenin beklentileri ve talepleri analiz edilir. Bu araştırmalar sonucunda da ürünün özelliklerine karar verilir.
Fiyat (Price)
Pazarlamanın üründen sonra ikinci aşamasını fiyat oluşturur. Pazarlayacağınız bir ürün olduğunu göre sıra geldi bu ürün için bir fiyat belirlemeye. Ürün fiyatı belirlerken göz önünde bulundurulması gereken pek çok unsur vardır.
Ürünün fiyatı, ürünün değeri de göz önünde bulundurularak stratejik şekilde belirlenir. Ürünün fiyatı belirlenirken ilk önce üretim maliyeti göz önünde bulundurulur. Ürünün satış fiyatı, ürün maliyetinin belirli bir miktar üzerinde olmalıdır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, ürün değerinin çok üzerinde fiyat biçmemektir. Aksi takdirde potansiyel ve mevcut müşteriler kaybedilebilir.
Günümüzde üründen çok marka algısı satar. Müşteri algısındaki değeri doğru ölçümlediğinizde doğru bir fiyat stratejisi geliştirebilirsiniz.
Ürün fiyatı belirlerken göz önünde bulundurulan diğer bir unsur, piyasadaki diğer ürünlerin fiyatlarıdır. Piyasaya bir ürün sunarken piyasadaki diğer ürün fiyatlarını analiz etmek, doğru bir hamle olacaktır.
Fiyat belirlerken en önemli nokta, müşterinin beklediği fiyatın çok üzerine çıkmamaktır. Bu beklentiyi doğru şekilde analiz etmek için de müşterilerin diğer ürünlere verdiği tepkileri ölçümlemek iyi bir veri olacaktır.
Dağıtım (Place)
Ürün ve ürünün fiyatı belirlendiğine göre sıradaki pazarlama aşaması, dağıtımdır. Dağıtım aşaması da en az diğer aşamalar kadar önemlidir. Tüketicinin, ürünü nerede bulacağı sorusunun cevabı bu aşamada saklıdır.
Dağıtım aşamasında uygulanan stratejiler ile ürünün doğru yer ve zamanda doğru hedef kitleye ulaşması amaçlanır. Tüketiciler, istedikleri ürünlere kolayca ulaşamadıklarında, bu durum, satın alma davranışlarını olumsuz etkileyebilmektedir.
İlk ve ikinci aşama yani ürün ve fiyat aşaması ne kadar başarılı yönetilse de dağıtım aşaması başarısız olduğunda tüketiciler sizi tercih etmeyecektir. Tüketiciler, ulaşılabilir olmayan ürün ve hizmet ile karşılaştıklarında genellikle başka satıcılara yönelmektedir. Bu sebeple pazarlamada her aşama birbiri ile bütündür. Bir aşamanın başarısız yürütülmesi demek tüm stratejinin zarar görmesi anlamına gelir.
Tutundurma (Promotion)
Tutundurma aşamasındaki stratejiler, ürün satışının sürekliliğini sağlamak için kullanılmaktadır. Rekabetin bu kadar arttığı bir dönemde tutundurma aşaması oldukça önem arz eder. Ne kadar iyi ürün üretmiş olursanız olun, tüketiciler bu ürünü farkında olmadıklarında bir anlamı yoktur.
Piyasada bulunan diğer ürünlerden farkınız ne? Tutundurma aşamasında bu soruyu sürekli sormanız gerekir. Eğer farkınızın ne olduğunu bulduysanız, tebrikler! Artık elinizde pazarlayabileceğiniz harika bir özellik var.
Görüldüğü üzere, bu 4 aşama doğru şekilde yürütüldüğünde pazarlama süreci çok daha kolay bir hale gelmektedir. Siz de satışlarınızı artırmak ve doğru stratejiler geliştirmek için Pazarlamanın 4P’sinden yararlanabilir, pazarlama hakkında daha fazla bilgi almak için pazarlama içeriklerimi okuyabilirsiniz.
Aklınıza takılan soruları yorumlarda benimle paylaşmayı ve gelecek yazılarımı takip etmeyi unutmayın.
